Hoe houd je de aandacht van je publiek vast in een wereld van informatieovervloed? Ik beloofde in de vorige Creatieve Vonk al een overzicht van tools. Vandaag lees je welke tools je kunt inzetten als je nog bezig bent met je research.
1 Denk dichtbij én ver weg
Veel onderzoeksjournalistiek gaat over redelijk abstracte, onpersoonlijke zaken: over overheden, grote bedrijven, machtsmisbruik, misleiding, vervuiling, corruptie. Belangrijk onderzoek, maar het is moeilijk om met dat soort verhalen de aandacht vast te houden. Wat ik sterk vind aan de verhalen in The New Yorker is dat ze een hoog abstractieniveau hebben en tegelijk heel erg op mijn leven van toepassing zijn. Neem bijvoorbeeld dit verhaal over gaslighting, het gegeven dat iemand jouw waarheid ondermijnt. Het gaat over fake news en over populistische politici die een eigen waarheid verkondigen. Helemaal de thema’s van deze tijd. Maar dan de invalshoek: die is juist heel persoonlijk. Het stuk begint met een studente die stelselmatig werd verkracht door haar eerste vriendje, die haar wijsmaakte dat dat normaal was. Zo kun je de meeste van hun verhalen op twee assen zetten: van dicht op de lezer tot ver weg en van concreet tot abstract. Beiden heb je nodig om je verhaal over te brengen.
2 Maak het persoonlijk
In het verlengde van de eerste tool: kun je een ontwikkeling of nieuw beleid ook uitleggen aan de hand van één personage? Kun je de tools van storytelling daarbij inschakelen: scènes, spanningsboog, universele waarde en wellicht zelfs een bewust gekozen vertelstem waardoor de lezer het gevoel hebt dat je dichtbij bent?
3 Wat wil je weten?
Formuleer een heldere centrale vraag. Een vraag waar ik als publiek ook het antwoord op wil weten. Denk aan: wat beweegt iemand? Of: hoe komt het dat? Gebruik dat om je materiaal te ordenen.
4 Wat is je boodschap?
Welke boodschap wil je je publiek meegeven? Waar gaat het je ten diepste om? Ook het scherp stellen van je doel zal je helpen om je informatie te ordenen en te beslissen waar je over uitweidt en waarover niet.
5 Je doelgroep
De gouden eeuw van de massamedia ligt zo ongeveer achter ons. Nu er zoveel informatie beschikbaar is, oriënteren we ons steeds vaker via onze eigen niche kanalen. Dat heeft ook consequenties voor ons als makers. Wie is je publiek? Durf je te kiezen? En wat wil jouw publiek weten over een recente gebeurtenis?
6 Gebruik de ladder van abstractie
In de journalistiek gaat het vaak over abstracte zaken als beleid of ontwikkelingen. Om eerlijk te zijn, gaan die stukken bij mij vaak het ene oor in en het andere gelijk weer uit. Als een politicus ergens in het buitenland een vreselijke maatregel doorvoert, blijft het zelden bij mij hangen. Een goede tekst zoomt in, maakt een onderwerp concreet, en zoomt ook uit, verbindt het concrete aan het universele. Dat schakelen tussen verschillende abstractieniveaus noemen we de ladder van abstractie op en afgaan. Dus zoom in: maak het concreet, voorstelbaar, tastbaar. En zoom uit: maak duidelijk waarom dit relevant is voor mij, voor de wereld.
7 Denk in series
We denken vaak nog dat we alles in één keer moeten brengen. Maar het feit dat nieuws niet meer eens per week of per dag komt, maar continu, nodigt ons uit om het anders te doen. Denk alleen maar aan het succes van podcasts. Kun je je verhaal in meerdere afleveringen vertellen of op verschillende podia brengen?
In de volgende nieuwsbrief vind je nog eens een heleboel tools om de aandacht vast te houden als je al aan maken of construeren bent. Heb jij zelf ook tips? Zet ze in de comments!
Werk je aan een mooi project en zou je graag met een story doctor willen sparren over wat nu het emotionele hart van je verhaal is? Stuur me een berichtje.
Foto: Pexels