Op 1 juni vindt in Den Haag de True Stories Conferentie plaats van de Stichting Verhalende Journalistiek. Ik kijk ernaar uit om daar schrijver Chris de Stoop te interviewen over de rol die gevoel speelt in zijn werk en vooral: waarom dat ertoe doet.
Het werk van Chris de Stoop toont de kracht van verhalende journalistiek. Hij legt systemen bloot door te observeren en met alle betrokkenen te praten. Een goed verteld verhaal laat zien hoe een gebeurtenis uitpakt voor een individu en voor het hele systeem. In het werk van De Stoop gaat het over begrijpen, veel meer dan over weten. In een interview met Dagblad Trouw zei hij daarover: ‘Het klinkt pretentieus, maar ik denk toch dat wij schrijvers, voor wie inlevingsvermogen het belangrijkste werkinstrument is, moeten proberen dit de mensen weer bij te brengen.’
De Stoop schreef dertig jaar voor het Vlaamse weekblad Knack. Hij publiceerde vijftien boeken die in tien talen vertaald werden en één ervan werd zelfs verfilmd. In 2021 ontving De Stoop de Oeuvreprijs voor onderzoeksjournalistiek van de VVOJ. Kenmerkend voor zijn werk is het mededogen dat hij heeft voor alle betrokkenen. In ‘het boek Daniel’ bijvoorbeeld, dat in 2020 verscheen en gaat over de roofmoord op zijn oom Daniel in zijn boerenhoeve, brengt hij met even veel compassie de daders in beeld. En eerder dit jaar verscheen ‘Hemelrijk’ over een verzorgingscentrum waar na een Sinterklaasbezoek 34 bewoners aan corona sterven. De Stoop vertelt het verhaal van de bewoners, de directrice van het verzorgingscentrum en de man die Sinterklaas speelde, en die al jaren als mantelzorger in het tehuis kwam. Waarom is inlevingsvermogen zo belangrijk en hoe brengt hij die gevoelslaag over op de lezer?
Ex-reporter
Zelf raakte De Stoop enigszins gedesillusioneerd over zijn vak. Toen hij bij Knack vertrok publiceerde hij het boek ‘Ex-reporter’. Daarin constateerde hij dat voor de grote reportage, ‘de mooiste discipline van de klassieke journalistiek’, de afgelopen jaren steeds minder plaats is in de geschreven pers.
Die zwaarmoedigheid herken ik. De afgelopen jaren stond de journalistiek in ons taalgebied vooral in het teken van snel-sneller-snelst en, na een overheidsinjectie, van de-onderste-steen-boven journalistiek. Met de opkomst van sociale media kwamen daar nog de ik-heb-ook-een-mening-stukjes bij. De verhalende journalistiek raakte een beetje ondergesneeuwd.
Toeval of niet, maar net is bekend geworden dat Nederland voor het eerst in jaren uit de top-10 van de Persvrijheidsindex gekukeld. Dat is met name omdat journalisten hier regelmatig worden bedreigd – vooral door burgers. Blijkbaar is er met alle verschuivingen in de journalistiek iets verloren gegaan.
Ik kijk ernaar uit om op 1 juni Chris de Stoop de kleren van het lijf te vragen. Na twee jaar online vindt deze conferentie eindelijk weer fysiek plaats. Uiteraard zijn er nog veel meer interessante sprekers. Hier vind je het hele programma. Tot slot: zelf ben ik er voor het eerst weer bij, nadat ik in 2018 afscheid nam van de Stichting Verhalende Journalistiek. Destijds gaf ik het stokje door aan Evelien Kunst. Zij is een van die zeldzame mensen die organisatorisch talent koppelt aan een passie voor storytelling en een stevig trackrecord heeft in de verhalende fotografie. Dit zal helaas alweer haar laatste conferentie zijn. Kortom, mis hem niet, deze conferentie.
Voor wie nu al wil luisteren naar Chris de Stoop: het radioprogramma Argos besteedde vorig jaar een uitzending aan hem, dat je hier kunt terugluisteren.
